อานนท์ นำภา เกิดเมื่อวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2527 ที่อำเภอธวัชบุรี (ปัจจุบันพื้นที่ดังกล่าวได้แยกออกมาเป็นอำเภอทุ่งเขาหลวง) จังหวัดร้อยเอ็ด[1] สำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาจากโรงเรียนร้อยเอ็ดวิทยาลัย[3] สำเร็จการศึกษาจากคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ต่อมาเอาดีทางด้านสิทธิมนุษยชนในปี 2549 ต่อมาในปี 2551 เขาประกอบอาชีพเป็นทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนและรับว่าความให้จำเลยนักเคลื่อนไหวคนสำคัญ รวมทั้งอำพล ตั้งนพกุลและไผ่ ดาวดินระหว่างการชุมนุมของแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ พ.ศ. 2553 ทำให้ถูกตั้งชื่อว่า ทนายเสื้อแดง[1]

หลังรัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2557 เขารับว่าความคดีสิทธิมนุษยชนจำนวนมาก และเริ่มดำเนินกิจกรรมทางการเมืองเองด้วย ในปี 2558 เขาเป็นผู้ร่วมก่อตั้งกลุ่มพลเมืองโต้กลับ นับแต่นั้นเขาถูกทางการตั้งข้อหาว่าละเมิดกฎหมายหลายข้อหา[1]

ในการประท้วงในประเทศไทย พ.ศ. 2563 เขาถูกมองว่าเป็นหนึ่งในแกนนำของผู้ประท้วง เป็นผู้ปราศรัยในการชุมนุมหลายครั้ง เขาถูกตั้งข้อหาจากการชุมนุมของเยาวชนปลดแอกที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตยในวันที่ 18 กรกฎาคม 2563[4][5] โดยมีข้อหาร่วมทั้งปลุกปั่นให้ขัดขืนอำนาจปกครอง[6] ในวันที่ 3 สิงหาคม 2563 เขาปราศรัยในที่ชุมนุมเรียกร้องให้ปฏิรูปสถาบันพระมหากษัตริย์ โดยกล่าวว่าสถาบันพระมหากษัตริย์ห่างไกลจากประชาชนเนื่องจากมีความไม่โปร่งใสและมีบทบาททางการเมือง หลังจากนั้นเขาถูกตำรวจจับกุม 3 ครั้ง[7] ในครั้งที่สาม ประมาณต้นเดือนกันยายน เขาไม่ยอมรับการประกันตัวโดยมีเงื่อนไขอีกและถูกส่งเข้าเรือนจำ[8][9] ก่อนตำรวจปล่อยตัวในวันทำการถัดมาโดยอ้างว่าสอบสวนแล้วเสร็จ